NEN 3140 Elektrisch gereedschap

De NEN 3140 is een norm die voorschrijft aan welke veiligheidseisen elektrisch handgereedschap moet voldoen. Bedrijven zijn verplicht om regelmatig hun elektrisch producten te keuren. De NEN 3140 keuring is een verplichting, maar er zijn voldoende andere redenen om het materieel regelmatig te inspecteren. Je voorkomt onveilige situaties en eventuele gebreken aan een apparaat worden tijdig ontdekt.

Wat valt onder de NEN 3140?

Onder de NEN 3140 vallen alle elektrische apparaten die gebruikt worden op de werkvloer. Denk hierbij aan de volgende apparaten:

• Elektrische handgereedschappen. Voorbeelden hiervan zijn elektrische schroefmachines, slijptollen en hogedrukreinigers.
• Stationaire en verplaatsbare elektrische apparaten. Hierbij kun je denken aan boormachines en zaagtafels. Het is belangrijk om te weten dat de norm ook betrekking heeft op elektrische apparaten die het werkproces niet direct ondersteunen, zoals een koffiezetapparaat of een ventilator.
• Verplaatsbare verlichting, zoals schijnwerpers en bouwlampen.
• Verplaatsbare stroomleidingen en verdeelstations. Hier vallen verlenghaspels en verplaatsbare stroompaddestoelen.

De NEN 3140 is alleen van toepassing op elektrische installaties die al in gebruik zijn tot een nominale spanning van 1000 Volt wisselspanning en 1500 Volt gelijkspanning. Overschrijdt de installatie deze voltages? Dan is het een hoogspanning installatie en valt het onder de NEN 3840. Ook is er een andere norm, de NEN 1010, die van toepassing is op elektrische installaties die nieuw aangelegd of gerenoveerd zijn.

Is de NEN 3140 verplicht?

Op de werkplek is het voldoen aan de NEN 3140 een verplichting. Bedrijven kunnen er wel voor kiezen om zich te houden aan gelijkwaardige buitenlandse norm. Verder stellen veel verzekeraars als eis in hun polisvoorwaarden dat de gereedschappen NEN 3140 gekeurd zijn.

Verplichtingen volgens de norm

Volgens de NEN 3140 is het verplicht om periodiek te controleren of apparaten veilig zijn. Dit gebeurt met twee typen controles:

• Een visuele controle. Een keurmeester controleert het apparaat op zichtbare gebruiken, zoals corrosie of aantasting van de mantels van een kabel. Onderdeel van de visuele controle is ook of het huidige gebruik van het elektrische apparaat aansluit bij het ontwerp.
• Controles door middel van metingen en beproevingen. Een belangrijk voorbeeld is het meten van de weerstand van de aarddraad of het meten van de temperatuur van een apparaat.

De eisen van de NEN 3140 gaan verder dan alleen de technische keuring van het apparaat. Het is belangrijk dat de gebruikers van een apparaat ook weten dat deze veilig te gebruiken is. In de praktijk wordt dit vaak opgelost door een sticker op het apparaat aan te brengen.

Eisen bekwaamheid inspecteur

Niet iedereen mag een keuring volgens de NEN 3140 verrichten. De keurmeester moet vakbekwaam zijn. Meestal is de keurmeester een elektricien die een aantal aanvullende cursussen heeft gevolgd. Sommige bedrijven besteden de keuringen uit aan gespecialiseerde bureaus.

Keuringsfrequentie

In de NEN 3140 is een rekenmethode opgenomen waarmee bepaald wordt hoe vaak een apparaat gekeurd wordt. Onderdeel van deze methode zijn zaken als de hoeveelheid gebruik, het risico op beschadigingen en het kennisniveau van de gebruikers. Voor de meeste apparaten volstaat het om eens per jaar te keuren.

Registratie in de NEN 3140

Een belangrijk onderdeel van de NEN 3140 is een accurate administratie van de gekeurde gereedschappen. Met deze registratie kun je aantonen dat de elektrische materieel veilig is. Dit is van belang als er een controle komt, bijvoorbeeld na een claim bij de verzekering of na een arbeidsongeval.

Onderdeel van deze registratie is:

• Overzichtslijsten van de gekeurde middelen en de bevindingen uit de visuele controles en beproevingen.
• Certificaten van de keurmeester.
• De gebruikte berekeningen om de keuringsfrequentie vast te stellen
• Gegevens over de kalibratie van de meetinstrumenten.

Met de gereedschapbeheersoftware van Tooltagger houd jij eenvoudig het overzicht over het keuren van elektrische installaties binnen jouw bedrijf. Jouw registratie is volledig conform de normen zoals die in de NEN 3140 worden gesteld. Je krijgt een bericht op het moment dat een van de apparaten in jouw bedrijf gekeurd moet worden.